Son zamanlarda cezaevlerindeki doluluk oranı, Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılması ile birlikte tehlikeli bir hal alınca uzun süredir konuşulan infaz indirimine (infaz yasası) ilişkin düzenlemeler yapılarak yeni hükümler yürürlüğe girdi.
Bu yazımızda yeni düzenleme ile denetimli serbestlik kurumuna ve infaz rejimine ilişkin olarak getirilen ve af yasası olarak anılan değişiklikleri inceleyeceğiz. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200415-15.pdf Bağlantısından değişikliğe ilişkin kanuni düzenlemeyi inceleyebilirsiniz. İnfaz rejimi ile ilgili detaylı bilgi için uzman bir ceza avukatı ile görüşmenizi tavsiye ederiz. Yeni düzenlemeyi incelemeden önce denetimli serbestlik ve koşullu salıverme kurumlarının ne anlama geldiğini açıklamak yerinde olacaktır.
Bursa Ceza Avukatı-Denetimli Serbestlik:
Denetimli serbestlik yasa tarafından belirlenen deneme süresinde, belirli şartlara uyarak cezasının toplum içerisinde kişinin cezasının infaz edilmesini sağlayan bir ceza hukuku kurumudur. Diğer bir deyişle hükümlü, koşullu salıverilmesine belli bir süre kala tahliye edilerek belli yükümlülüklere uymak zorunda olduğu bir denetim süresine tabi tutulur.
Bursa Ceza Avukatı-Koşullu Salıverilme:
Hükümlünün cezaevindeki süresini iyi halli geçirmesi halinde gerçek tahliye tarihinden önce salıverilerek cezasının kalan kısmını belli şartlara uyarak toplum içerisinde geçirmesidir. Koşullu salıverilme kararı denetimli serbestlik yükümlülüklerinin yerine getirilerek denetim süresinin geçirilmesinden sonra mahkumiyet kararını veren mahkeme tarafından verilir.
Yeni düzenleme (infaz yasası) 30/03/2020 öncesi işlenen suçlar ve 30/03/2020 sonrası işlenen suçlar bakımından farklı denetimli serbestlik ve infaz rejimi getirdiğinden düzenlemeyi iki ayrı kategoride incelemek gerekmektedir.
A- 30/03/2020 ÖNCESİ İŞLENEN SUÇLAR BAKIMINDAN
- Cezaevlerinden 90 bine yakın kişinin tahliye edilmesini sağlayan, 30 Mart 2020 öncesinde işlenen suçlar için getirilen düzenlemeye göre ;
Mahkum olunan hapis cezasının 1/2’sini cezaevinde geçiren hükümlüler koşullu salıverilme imkanından faydalanır.
Denetimli serbestlik süresi 3 yıl olarak uygulanır.
>0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile yetmiş yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanır.
>Maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatını yalnız idame ettiremeyen altmış beş yaşını bitirmiş hükümlülerin; ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca veya Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen bir raporla belgelendirdikleri takdirde koşullu salıverilmeleri için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken süreler, azami süre sınırına bakılmaksızın denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilebilir. Yani doğrudan tahliye edilebilirler.
Hesaplama yaparken toplam cezanın 1/2’si bulunmalıdır. Hesaplanan bu cezadan 3 yıl denetimli serbestlik tedbiri düşüldüğünde kalan süre mahkumun denetimli serbestlik altında şartlı tahliye olabilmesi için cezaevinde kalması gereken süredir.
Somut bir örnek vermek gerekirse; 7 yıl hapis cezasına mahkum edilmiş bir hükümlünün aldığı cezanın 1/2’si koşullu salıverilme indirimi olarak uygulanacaktır. Böylece hükümlünün cezaevinde yatması gereken süre 3,5 yıl olacaktır. Denetimli serbestlik süresi de 3 yıl olarak uygulanacağından, hükümlünün cezaevinde yatması gereken süre 6 aydır bu süre dolduktan sonra tahliye edilerek 3 yıl denetimli serbestlik hükümlerine tabi olacaktır. Böylelikle yeni düzenleme (infaz yasası) ile 6 yıl ve daha az cezaya mahkum edilenler ise doğrudan denetimli serbestlik altında tahliye edilebilecektir.
Halihazırda Yargılaması Devam Edenler Açısından
İnfaz yasasından faydalanabilmek için hükmün verildiği tarih önemli değildir. İnfaz indiriminden yararlanabilmek için, suçun 30 Mart 2020 öncesinde işlenmiş olması yeterlidir.
Tutuklu yargılanan sanıkların tutukluluk koşulları değerlendirilirken infaz indirimi ve denetimli serbestlik süresi mutlaka dikkate alınacaktır. Suç vasfı yeni düzenleme kapsamında kalan tutuklular daha erken tahliye edilecektir.
Aynı şekilde 30.04.2020 ‘den önce suç işleyip hakkında ceza mahkumiyeti olan ve infaz savcılığı tarafından gönderilen davetiye uymayarak teslim olmayan veya haklarında doğrudan yakalama kararı çıkartılan hükümlüler, ne zaman teslim olurlarsa olsunlar suç işlenme tarihi bakımından değerlendirme yapıldığı için infaz indiriminden (infaz yasası) yararlanırlar.
Denetimli Serbestlik Hükümlerinden Faydalananlar Açısından
Denetimli serbestlik hükümlerine tabi olanların müddetnameleri yeniden düzenlenecektir. İnfaz indirimi kapsamında olan suçlardan hükümlü olanlar, 1/2 infaz indiriminden yararlanacak ve denetimli serbestlik süresi de kısalacaktır. Fakat bu noktada belirmek gerekir ki imza gününü, gideceği toplantıyı kaçırıp vs. denetim yükümlülüklerine uymayan hükümlüler infaz indiriminden yararlanabilecek ancak 3 yıllık denetimli serbestlik süresinden yararlanamazlar.
Ayrıca denetimli serbestlik süresine tabi olan ya da koşullu salıverilen hükümlü hakkında, “Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten yoksun bırakılmamasına” karar verilebilecek. Ceza hukuku avukatına danışarak denetimli serbestlik süresinin hesaplanmasında destek alabilirsiniz.
Bursa Ceza Hukuku Avukatı-Denetimli Serbestlik Başvurusu Nasıl Yapılır?
Hükümlünün denetimli serbestlik tedbirinden yararlanabilmesi için kendisi veya müdafiisi tarafından infaz hakimliğine dilekçe ile talepte bulunması gerekmektedir. İnfaz hâkimliği bu konu ile ilgili en kısa sürede karar verir. Denetimli serbestlik süresine tabi olarak tahliye olan hükümlü de denetimli serbestlik tedbirine uygun davranmak zorundadır. İnfaz yasasından faydalanmak için başvuruyu Bursa ceza avukatı ile yapmanız menfaatinize olacaktır.
B- 30/03/2020 SONRASI İŞLENEN SUÇLAR BAKIMINDAN
- 30 Mart 2020 sonrasında işlenen suçlar için getirilen düzenlemeye göre ;
Mahkum olunan hapis cezasının 1/2’sini cezaevinde geçiren hükümlüler koşullu salıverilme imkanından faydalanır.
Denetimli serbestlik süresi koşullu salıverilme süresinin 1/5’i olarak uygulanır. Bununla birlikte hükümlünün koşullu salıverilmesine 2 yıl kalmışsa denetimli serbestlik altında tahliye edilebilir.
Hesaplama yaparken toplam cezanın 1/2’si bulunmalıdır. Hesaplanan bu cezadan koşullu salıverilme süresinin 1/5’i denetimli serbestlik tedbiri olarak düşüldüğünde kalan süre mahkumun denetimli serbestlik altında şartlı tahliye olabilmesi için cezaevinde kalması gereken süredir.
Somut bir örnek vermek gerekirse; 6 yıl hapis cezasına mahkum edilmiş bir hükümlünün aldığı cezanın 1/2’si koşullu salıverilme indirimi olarak uygulanacaktır. Böylece hükümlünün cezaevinde yatması gereken süre 3 yıl olacaktır. Denetimli serbestlik süresi 3 yıllık koşullu salıverilme süresinin 1/5’i oranında uygulanır. 3 yıl süreden denetimli serbestlik süresini çıkardığımızda, hükümlünün cezaevinde yatması gereken süre 2 yıl 4 ay 24 gündür. Bu süre dolduktan sonra tahliye edilerek 7 ay 6 gün yıl denetimli serbestlik hükümlerine tabi olacaktır. Bursa ceza avukatı ile görüşürseniz size infaz süresi konusunda doğru bilgi verecektir.
30/03/2020 sonrasından işlenen suçlarda yeni denetimli serbestlik yasasından faydalanabilmek için, hükümlü olan kişinin cezaevine girmiş olması gerekmektedir. Hükümlü, kapalı cezaevine girip açık cezaevine geçtikten sonra cezaevi idaresi tarafından hükümlünün “iyi halli” olduğuna dair bir değerlendirme raporu hazırlanır ve hükümlü denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak tahliye edilir.
Hükümlülerin kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarına; ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği amacıyla konulmuş kurallara içtenlikle uyarak, haklarını iyi niyetle kullanarak, yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirerek geçirmiş ve uygulanan iyileştirme programlarına göre de toplumla bütünleşmeye hazır olduğunun disiplin kurulunun görüşü alınarak idare kurulunca saptanması halinde yapılan değerlendirme sonucunda karar verilir.
Aşağıda belirtilen suçlardan mahkum olan hükümlüler cezalarının 2/3’ünü infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. Bu suçlar için denetimli serbestlik süresi de 2 yıla çıkarılmıştır. İnfaz hâkimi 2 yılı geçmemek üzere denetim süresi içinde hükümlünün denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenecek yükümlülüklere tabi tutulmasına karar verebilir.
-Kasten öldürme suçu
-İşkence ve eziyet suçu
-Altsoya, üstsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumunda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama suçu
-Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu
-Cinsel saldırı (madde 102, ikinci fıkra hariç), reşit olmayanla cinsel ilişki (madde 104, ikinci ve üçüncü fıkra hariç) ve cinsel taciz (madde 105) suçları
-Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105) (çocuklar için)
-Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (çocuklar için)
-Özel hayatın gizliliğine karşı işlenen suçlar
-Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti (çocuklar için)
-Devletin güvenliğine karşı suçlar (örgüt üyeliği suçu dahil),
-Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları
-Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar (çocuklar için)
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkum olan hükümlüler cezalarının 3/4’ünü infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler.
Cezanın doğrudan açık ceza infaz kurumlarında infaz edileceği durumlar;
- Taksirli suçlardan toplam 5 yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkum olanlar
- Adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler
- İcra ve İflas Kanunu gereğince tazyik hapsine tabi tutulanlar
- Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler hariç olmak üzere, kasıtlı suçlardan toplam üç yıl veya daha az hapis cezasına mahkûm olanlar
Ceza Miktarı ile İlgili Yeni Düzenlemeler
- Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenlerin örgütün yapısı, üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde 2 yıldan 6 yıla kadar alınan hapis cezası, 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezasına çıkarıldı.
- Suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgüte üye olanlara verilen 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasına çıkarıldı.
- Kasten yaralama suçunun canavarca hisle işlenmesi halinde bir kat oranında yükseltildi.
- Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmişse yukarıdaki hallerde 12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Av. Emine KESKİN
Yazımız genel bilgilendirme amaçlı olup, yeni infaz yasası ile ilgili detaylı bilgi ve sorularınız için ceza hukuku alanında uzman bir Bursa ceza avukatına danışmanızı tavsiye ederiz.
Bir Yorum Yazın