Ortaklığın Giderilmesi Davası: Türk Medeni Kanunu’nun 642. maddesine göre mirasçılardan her biri tarafından her zaman mirasın paylaşılması talep edilebilir.
Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir. Mirasçılardan birinin istemi üzerine hâkim, terekenin tamamını ve terekedeki malların her birini göz önünde tutarak, olanak varsa taşınmazlardan her birinin tamamının bir mirasçıya verilmesi suretiyle paylaştırmayı yapar. Mirasçılara verilen taşınmazların değerleri arasındaki fark para ödenmesi yoluyla giderilerek miras payları arasında denkleştirme sağlanır. Konuyu aşağıda Miras hukuku kapsamında değerlendireceğiz.
Satış isteğinin bulunup bulunmadığı da göz önünde tutulacaktır. Eğer satış isteği yoksa, satış suretiyle paydaşlığın giderilmesine gidilemeyecektir.
Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır.
Tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz mallarda ortaklığın giderilmesi dava yolu ile istenemeyecektir. Ayrıca ortaklığın giderilmesi taşınmazın tamamı için söz konusu olacaktır. Belirli bir payın ortaklığının giderilmesi mümkün değildir.
Elbirliği ile mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesi de mümkündür. Bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hâkimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder. Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.
Muris adına tapuda kayıtlı taşınmaz malın, mirasçılar arasında ortaklığın giderilmesi için tapuda intikal muamelesinin yapılması şart değildir. İbraz edilecek veraset ilamına göre intikal muamelesi yapılmadan da miras hukuku kapsamında ortaklığın giderilmesine karar verilebilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davaları Nasıl Açılır?
Mirasçılar araların imzalayacakları bir miras taksim sözleşmesi ile paylı yahut elbirliği ile mülkiyete tabii taşınır ve taşınmaz mallara üzerindeki ortaklığın giderilmesini sağlayabilirler. Ancak bu durumun mümkün olmadığı takdirde ortaklığın sona erdirilmesine ilişkin olarak dava edilmesi yoluyla ortaklığın giderilmesi mümkündür.
Ortaklığın giderilmesi davası, ortak olan tüm paydaşlara karşı taşınmazın bulunduğu il veya ilçedeki Sulh Hukuk Mahkemesinde açılır. Tüm paydaşların ortaklığın giderilmesi davasında yer alması zorunludur. Paydaşların birinin vefatı halinde mirasçılık belgesinde ismi geçen tüm mirasçıların davaya dahil edilmesi gerekmektedir. Bu davalarda tüm ortaklar davaya dahil edilmeksizin davanın sonuçlanması mümkün değildir. Paydaşlardan birinin mirasçı bırakmaksızın öldüğü belirlendiği takdirde son mirasçının Hazine olacağı düşünülmelidir.
Ecrimisil Davası Avukatı (Haksız İşgal Tazminatı)
Ecrimisil; bir eşyanın, sahibinin rızası bulunmaksızın, onun üzerinde tasarrufta bulunma yetkisine sahip olmayan kötüniyetli 3. kişi tarafından kullanılmasından dolayı oluşan zarara karşılık olmak üzere verilen tazminat olarak nitelenen özel giderim biçimidir. Ecrimisil davası da; malı haksız ve kötü niyetli olarak kullanan ve geri verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen kişilerden haksız işgal tazminatının alınıp, bu eşyanın sahibine geri verilmesini amaçlayan miras hukuku kapsamında bir dava türüdür.
Ecrimisil sanılanın aksine kira alacağı değildir. Kirada, kiracı ile kiraya verenin hukuka uygun olarak karşılıklı irade açıklamaları söz konusu iken; ecrimisilde hukuka uygun bir irade açıklaması yoktur. Kötüniyetli olan 3. kişinin, başkasına ait olduğunu bildiği bir gayrimenkulu, malikin veya zilyedin rızası olmaksızın, sanki kendi malıymış gibi kullanması, kiraya vermesi, kiraları toplaması hali söz konusudur.
Ecrimisil 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 995. Maddesinde düzenlenmiştir.
MADDE 995.- İyiniyetli olmayan zilyet, geri vermekle yükümlü olduğu şeyi haksız alıkoymuş olması yüzünden hak sahibine verdiği zararlar ve elde ettiği veya elde etmeyi ihmal eylediği ürünler karşılığında tazminat ödemek zorundadır.
Haksız İşgalciden Ecrimisil isteyebilmek için oluşması gereken bazı koşullar söz konusudur;
Haksız işgal olmalıdır
Bu şart birçok şekilde gerçekleşebilmektedir. Kiraya verilmiş taşınmazda kira sözleşmesinin sona ermiş olmasına rağmen sözleşmeyi yenilemeden kullanımın sürdürülmesi hali, henüz intikali gerçekleşmemiş taşınmazın mirasçılarca kullanılması hali, izinsiz inşaat yapılması, gayrimenkulün kendi malıymış gibi kiraya verilip kira bedelinin toplanması hali örnek olarak verilebilir.
İntifadan Men şartı
Paydaşlar kural olarak intifadan men edilmedikçe birbirinden ecrimisil isteyemeyeceklerinden, intifadan men koşulunun gerçekleşmesi de; ecrimisil istenen süreden önce davacı paydaşın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanmak isteğinin davalı paydaşa bildirilmiş olmasına bağlı olduğundan ayrıca intifadan men koşulunun gerçekleştiğine yönelik iddia yemin dâhil her türlü delille kanıtlanabilir nitelikte olduğundan bu kuralın bir takım istisnaları diyebileceğimiz durumlar uygulamada karşımıza çıkmaktadır. Bağ, bahçe, işyeri gibi doğal ürün veren bir nitelik taşıması, kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden paydaşın bu yerin tamamında hak iddiası ve diğerlerinin paydaşlığını inkâr etmesi, paydaşlar arasında yapılan kullanım anlaşma sonucu her paydaşın yararlanacağı ortak taşınmaz veya bölümlerinin belirli bulunması, durumları da intifadan men kuralının istisnaları olarak yerleşik içtihatlarda karşımıza çıkmaktadır.
Haksız işgalden dolayı, malik veya zilyedin zarara uğraması
Eşyanın sahibinin mahrum kaldığı kar nedeni ile uğramış olduğu zararlar veya eşyanın kullanımı nedeni ile yıpranmadan dolayı oluşan zararlar bu kapsama girmektedir.
Eşyayı elinde bulunduran kişinin kötüniyetli olması
Kullanmış olduğu eşyanın başkasına ait olduğunu bilmesi ya da bilebilecek durumda olması gerekmektedir. İntifadan men koşulunun gerçekleşmesinden sonra artık iyi niyetten bahsedilemeyecektir.
Kötüniyetli zilyedin elde ettiği veya elde etmeyi ihmal ettiği semereler olmalıdır.
Haksız işgal tazminatı talebine bağlı olarak açılacak ecrimisil davaları 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Ayrıca ecrimisil talebine konu tazminat, sahip olduğu nitelik itibariyle geçmişe dönük olarak talep edilebilmektedir.
Ecrimisil davaları Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmekte olup, haksız işgale uğrayan şey taşınmaz ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemeleri yetkili olacaktır. Bu davalar ecrimisile konu haksız fiilin önlenmesi yani müdahalenin men’i davası veya tapu iptal davaları ile birlikte açılabileceği gibi, bu davalardan bağımsız olarak da açılabilmektedir. Konu ile ilgili miras hukuku avukatı ile görüşmeniz menfaatinize olacaktır.
Bursa avukat, bursa miras avukatı olarak hizmet vermekten memnuniyet duyarız.
Bir Yorum Yazın